5 mrt 2009

Brief wethouder Straat over bomen Timorplein

Geachte leden van de commissie fysiek,

Het is het DB niet ontgaan dat er in de buurt veel discussie is over de kap van 3 bomen op het Timorplein. De start van de kapprocedure, zoals aangekondigd in de DB-brief van 17 december jl., heeft in eerste aanleg een flink aantal zienswijzen opgeleverd (21 stuks, waarvan 1 met 15 handtekeningen), waarin hardgrondig wordt gepleit voor het behoud van de bomen. De kwestie is een lastig dilemma, maar er is ook nog geen man over boord. De zienswijzen zijn voor mij reden geweest om nogmaals ter plekke polshoogte te nemen (samen met de projectleider, het ontwerpbureau en een bomenexpert) en nader te bezien welke oplossingsmogelijkheden er zijn in dit dossier.

Omdat a.s. maandag de SP- en GroenLinks-fracties de mogelijke kap van de 3 bomen in relatie tot de herinrichting van het Timorplein op de agenda van de commissie fysiek hebben gezet, lijkt het me goed als ik u via deze mail alvast op hoofdlijnen informeer over de laatste ontwikkelingen.

Het dilemma van het dossier is dat de 3 bomen aan de zuiwestkant van het Timorplein (2 iepen en 1 esdoorn) een verrassende wortelontwikkeling vertonen met een zeer uitgebreid en oppervlakkig wortelstelsel. De wortels groeien als het ware allemaal naar elkaar toe in de eerste 30 cm van de grond. Daaronder is geen sprake van wortelgroei. Daarnaast groeien de wortels niet of nauwelijks onder de bestaande verharding (trottoirs) links en rechts van het plantsoen.

Het feit dat de bomen reeds lang op de plek staan (zo' n 50 jaar) maakt het volgens bomenexperts onmogelijk de manier van wortelgroei bij deze bomen nog te wijzigen. Het aanbrengen van verharding rondom de bomen is naar hun inschatting de doodsteek voor deze bomen. Met andere woorden: behoud van de bomen kan alleen als er een groot open grondvlak blijft bestaan zonder verharding, bijvoorbeeld in de vorm van een plantsoen. Doordat het huidige plantsoen hoger ligt dan de bestrating in de toekomstige inrichting (ca 30 cm) zal dit plantsoen dan ook als een soort plantenbak moeten worden ingericht, hoger dan de omliggende bestrating. Dit is in tegenspraak met het voorlopig ontwerp.

Het dilemma afpellende, zijn op dit moment de volgende opties mogelijk:

1. Kappen van de 3 bomen en vervangen door nieuwe exemplaren.

Omdat de esdoorn vlak achter een van de iepen staat, raden de bomenexperts aan 2 bomen terug te plaatsen. Drie bomen zullen met hun kronen in elkaar gaan groeien en leiden tot een minder mooi eindresultaat dan twee bomen die zich vrij van elkaar kunnen ontwikkelen. Binnen deze variant onderzoek ik op dit moment als aanvullende optie de mogelijkheid extra grote bomen terug te plaatsen, d.w.z. fors groter dan het formaat Javastraat (stamomtrek Javastraat is 0,35-0,40 meter; stamomtrek huidige iepen Timorplein ca. 2,0 m.; vervangingsmogelijk tot ca. 1,20-1,40 m. stamomtrek). Het voordeel van deze optie is dat het ontwerp in stand kan blijven en conform de planning kan worden gestart met de herinrichting. Meerkosten zouden kunnen liggen in de aankoop van extra grote bomen (allereerste indicaties: 50.000 euro voor 2 bomen). Deze meerkosten zouden volgens mij ruim opwegen als dit betekent dat er bijna gelijkwaardige bomen worden teruggeplant en de bewoners het ook als een redelijke oplossing zien. Er ligt inmiddels een aanbod om samen met de bewoners nieuwe bomen uit te zoeken bij de kweker.

2. Het behoud van eenn van de twee iepen met een plantsoen rondom de boom (variant 2.a en 2.b).

a. De iep die het dichtst op de gevel van de nieuwbouw staat, is tevens het grootste en staat het dichtst op de verharding van de Timorstraat. Het behoud van deze boom en de noodzakelijke 'plantenbak' rondom de boom heeft als gevolg een verschuiving van de Timorstraat in de richting van de nieuwbouw (ten opzichte van het voorlopig ontwerp). Daardoor wordt het trottoir daar noodzakelijkerwijs smaller en zijn de geplande 2 nieuwe bomen niet meer mogelijk. Ook is er op dit trottoir dan beperkt ruimte voor enkele of zelfs alle geplande fietsparkeerplekken en een OBS-locatie. Die inrichtingsconsequenties zijn volgens mij overkomelijk, maar belangrijk is dat de iep in een grote 'plantenbak' komt te staan, die kan worden ingericht als plantsoen. De open grond met gras inzaaien is geen mogelijkheid, omdat hiervoor weer een ander type grond zou moeten aangebracht, die het wortelstelsel niet verdraagt. Het nadeel van de plantenbak/het plantsoen is dat het snel vervuilt, een hondenuitlaatplek zou kunnen worden of - als er een hek omheen komt - fietsen aantrekt. De huidige situatie toont dit ook aan.

b. Het behoud van de andere iep (aan de zijde van de Borneostraat, iets kleiner dan de eerste) kan ook. Ook hier is een grote 'plantenbak'/plantsoen noodzakelijk. De inrichting van de Timorstraat kan wel worden behouden en de 2 nieuwe bomen in het trottoir van de Timorstraat + fietsparkeerplekken en OBS kunnen worden gerealiseerd. De lange bank op het plein moet worden verlegd, maar zal op een andere manier vorm kunnen krijgen.

2.a. en b. In beide varianten blijft maar een boom behouden en is een grote plantenbak/plantsoen noodzakelijk en vereist het een gedeeltelijke aanpassing aan de inrichting van de rest van het plein rondom de bomen. Onderzocht wordt wat voor consequenties dat heeft voor de planning en financiering. Naarmate de ingreep ten opzichte van het voorlopig ontwerp groter is, is de kans zeer groot dat de hele procedure overnieuw moet. Dat leidt tot een vertraging van 1 tot 1,5 jaar en een inkomstenderving uit ISV- en D2-middelen van ongeveer een 0,5 miljoen euro. Ik onderzoek op dit moment of een fasering van de herinrichting wel mogelijk is, zodat we in ieder geval kunnen beginnen aan de gebouwzijde van het Timorplein (t.b.v. de toegang en terrassen van Stayokay en Studio-K).

3. Het behoud van de 2 iepen. In alle varianten wordt de kap van de esdoorn aangeraden, zeker omdat dat de iep naast de esdoorn betere groeimogelijkheden geeft en verwacht wordt dat de esdoorn uiteindelijk het niet redt door de (licht)concurrentie van de grotere iep. Variant 3 is daarmee de combinatie van 2.a. en 2.b. en ook het meest ingrijpend ten opzichte van het voorlopig ontwerp. Een nieuwe procedure voor de westkant van het plein lijkt dan onvermijdelijk met de verwachte vertraging en gederfde inkomsten. Ten opzichte van de huidige situatie doet deze variant het meeste recht aan de wens de bomen te behouden.

U begrijpt dat het een groot dilemma is dat grofweg vraagt om een keuze voor behoud van de bomen en aanpassen van het ontwerp, ofwel het vervangen van de bomen, hopelijk door forse exemplaren met behoud van ontwerp en geen consequenties voor planning en financiering. Ik ben benieuwd naar uw afweging en voorkeur.

Met vriendelijke groet,

Dennis Straat

Geen opmerkingen: